NRỤGIDE ỌBARA

Nkuzi a abụghị naanị maka gị kamakwa maka ndị ị hụrụ n’anya. Yabụ, ma ị nwere ọrịa nrụgide ọbara ma ọ bụ na ị nweghị, biko tinye uche gị nke ọma na mkpụrụ obi, ma nwee obi ụtọ ịjụ ajụjụ ọ bụla ị nwere n’elu nke a ga-enye n’afọ nkuzi.

Ahú mmadụ bụ ọrụ nke okike na-adọrọ adọrọ. Ọ dịrị ike ma nwee ike iji oge ogologo na-agbalị ịlụso ọrịa ọgụ na ịtụgharị ụkpụrụ ahụ ike n’enweghị ihe ngosi dịpụrụ adịpụ. Otu atụ nke a bụ Nrụgide Ọbara. Nrụgide Ọbara nwere ike ịnọ na nzuzo ogologo oge ma malite igosi ihe ngosi na mgbaàmà naanị mgbe nsogbu pụtara. Yabụ, inwe ọmụma zuru oke na nyocha kwa oge dị mkpa maka ịchọpụta na ịchịkwa nrụgide ọbara n’oge mbụ.

Gịnị bụ Nrụgide Ọbara?

Chee echiche banyere strọ nke dị n’ime botulu nke mmiri mmanya. Ọ bụrụ na ị tinye ọnụ gị naanị na mkpịsị nke strọ ahụ, ọ ga-agba mmiri n’ime ọnụ gị? Mba. Ma ọ bụrụ na ị sachapụ strọ ahụ, mmiri ga-agba n’ime ọnụ gị. Ugbu a, chee echiche na e nwere mgbawa na strọ ahụ; ị ga-achọ ị sachapụ ike ka ukwuu iji nweta mmiri n’ime ọnụ gị. Dị ka ihe atụ a, ọbara na-agba n’ime ahụ na obi na ọnọdụ nrụgide pụrụ iche. Otú ọ dị, ụfọdụ ihe ndị na-adịghị mma n’ahú nwere ike ime ka ọ chọrọ nrụgide ka ukwuu.

Ọ bụrụ na ị everla mgbe ọ bụla tụrụ nrụgide ọbara gị, ọ ga-abụ na ị hụrụ na a na-ede ya dị ka ọnụ ọgụgụ abụọ, dịka ọmụmaatụ, otu narị na iri / iri asaa na ise mmHg. Nke mbụ bụ systolic blood pressure, na nke abụọ bụ diastolic blood pressure. Ụbọchị abụọ ahụ dị mkpa ma nwee ogo ziri ezi. N’ozuzu, nrụgide ọbara systolic kachasị mma bụ nke kwekọrọ ma ọ bụ obere karịa otu narị na iri abụọ mmHg, na nrụgide ọbara diastolic kachasị mma bụ nke kwekọrọ ma ọ bụ obere karịa iri asatọ mmHg.

Agbanyeghị, n’okwu ọgwụ, e nwere usoro ịtọ akwụkwọ maka nrụgide ọbara.

Figure 1: SBP = Systolic Blood Pressure. DBP = Diastolic Blood Pressure. JNC 7 = Seventh Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. ACC = American College of Cardiology.  AHA = American Heart Association

Nrụgide Ọbara, nke a makwaara dị ka nrụgide ọbara dị elu, abụghị naanị nrụgide dị elu kama ọ bụ nrụgide dị elu nke na-adịgide adịgide. Ọ na-adịgide adịgide n’ihi na otu ọnụ ọgụgụ nrụgide ọbara bụ naanị ya ezughị iji kpọọ mmadụ onye nwere ọrịa nrụgide ọbara, ma e wezụga na ụfọdụ ọnọdụ pụrụ iche. A na-eme ka a mata nrụgide ọbara mgbe ọ dị otu ugboro abụọ ruo atọ a na-atụgharị nkeji ihe dị ka awa isii. Ọ bụrụ na otu otu nlele nrụgide ọbara dị elu karịrị ma ọ bụ kwekọrọ na otu narị na iri asatọ/otu narị na iri mmHg na ihe akaebe nke ọrịa obi na akwara, enwere ike ikwupụta na mmadụ nwere ọrịa nrụgide ọbara.

N’ụfọdụ ndị nwere nrụgide ọbara, nrụgide ọbara systolic na diastolic bụkwa ndị dị elu nke ukwuu, dịka ọmụmaatụ, otu narị na iri anọ /otu narị mmHg. N’ụfọdụ ndị ọzọ, naanị nrụgide ọbara systolic ka dị elu, dịka ọmụmaatụ, otu narị na iri anọ na ise/ iri asaa na abụọ mmHg; a na-akpọ nke a Nrụgide Ọbara Systolic Naanị. N’ebe ndị ọzọ, nrụgide ọbara systolic dị nkịtị, ma nrụgide ọbara diastolic dị elu, dịka ọmụmaatụ, otu narị na iri/iri itoolu mmHg. Ihe ndị a niile bụ ọnọdụ nrụgide ọbara ma kwesịkwa inyocha ya dịka ọ dị.

Ụdị Nrụgide Ọbara

• Nrụgide Ọbara Isi (nke a makwaara dị ka Nrụgide Ọbara Dị Mkpa)
• Nrụgide Ọbara Nke Abụọ

Nrụgide ọbara na-apụta nke ukwuu n’etiti ndị ọkara afọ na ndị okenye, na karịrị iri itoolu na ise% n’ime ha enweghị ihe kpatara ya a maara. Nrụgide ọbara na-enweghị ihe kpatara pụrụ iche a maara na-akpọ ya Nrụgide Ọbara Isi ma ọ bụ Nrụgide Ọbara Dị Mkpa. Nke a bụ ihe ọtụtụ ndị nwere, na ọ na-ejikọkarị ya na afọ. Otú ọ dị, afọ abụghị naanị ihe kpatara na-enye aka n’ịmụpụta ọrịa nrụgide ọbara isi. Ihe ndị ọzọ dịka agbụrụ, ọgwụgwụ, akụkọ ezinụlọ nke nrụgide ọbara, inye nnu, ọtọdọ mmanya, ndụ dị jụụ, na nrụgide ogologo oge na-enyekwa aka na mmepe nke ọrịa nrụgide ọbara isi.

Mgbe ọrịa nrụgide ọbara pụtara site n’ịbụ ọrịa nke a na-ahụbeghị tupu, a na-akpọ ya nrụgide ọbara nke abụọ (ya bụ, nrụgide ọbara bụ nke abụọ n’ịbụ ọrịa a na-ahụ n’ala). Ụfọdụ ihe atụ nke ọrịa ndị nwere ike ịkpata nrụgide ọbara gụnyere ọrịa akpụkpọ ụkwụ, ọrịa thyroid, oriri mmanya, ibu aru, ime ime, na iji ọgwụ ụfọdụ.

Olee Otú I Si Mara Ọ bụrụ na Ị nwere Nrụgide Ọbara

Dị ka e kwuru na mbụ, nrụgide ọbara bụ ọrịa na-adịghị egosi akara ma ọ bụ ihe ịrịba ama (ya bụ, ọ na-egosighị akara ma ọ bụ ihe ọ bụla). Yabụ, nyocha nrụgide ọbara oge niile bụ ụzọ kacha mkpa na nke ọma iji chọpụta nrụgide ọbara n’ogologo oge. Nke a nwere ike ime na ụlọ ma ọ bụ n’oge na-agbakwunye n’ụlọ ọgwụ.

Ndị na-enyocha nrụgide ọbara ha oge niile anaghị enwe ike ịmata nrụgide ọbara ha nke ọma ogologo oge, na ka ọnọdụ ahụ na-arịwanye njọ, ha nwere ike ịmalite ịhụ ihe dịka obi na-agba ọsọ (mmetụta nke obi na-agba ọsọ ngwa ngwa ma sie ike dịka mgbe mmadụ jụrụ egwu), anya na-ama jijiji, ịdị n’ichegbu onwe gị, mmebi nke oge, ịzụlite mmiri, wdg. Ihe ndị a bụkarị akara nkwupụta nke mmebi ahụ maka organ n’ihi nrụgide ọbara nke na-ezighi ezi maka ogologo oge. Yabụ, ọ bụrụ na ị hụrụ ihe ọ bụla n’ime ihe ndị a, biko gara ụlọ ọgwụ ozugbo.

Kedu ihe na-eme na ụlọ ọgwụ?

A ga-ajụ gị ụfọdụ ajụjụ na ụlọ ọgwụ, ma maka gị, ị ga-aza nke ọma ma na-emegharị eziokwu. Dọkịta gị ga-enyocha gị ma nyochaa nrụgide ọbara gị. A ga-eme ụfọdụ nleba anya, gụnyere ule ọbara, x-ray, electrocardiography (nke a na-agụnye itinye eriri ụfọdụ n’ahụ gị iji nyochaa ọrụ ọkụ eletrik nke obi gị), wdg. Nleba anya ndị a na-enyere aka ịchọpụta ọrịa ndị ọzọ na-eme ka ọ dịtụrịrị ma ọ bụ mmebi na-apụta. Dọkịta gị ga-akọwa ihe ha chọpụtara na gị, ma gị na ya ga-atụle nhọrọ kachasị mma iji jikwaa ya.

Mmetụta Ọjọọ nke Nrụgide Ọbara

Ọ bụrụ na a hapụ ya ka ọ na-aga ogologo oge na-enweghị ọgwụgwọ, nrụgide ọbara nwere ike ịkpata mmerụ ọgụ, nkwụsị ọrụ akpụkpọ ụkwụ, ịda obi, ịwụfu ịhụnanya, aortic aneurysm, na ndị ọzọ.

Ịchịkwa Nrụgide Ọbara

Ụzọ na-adịghị eji ọgwụ: Mgbanwe ndụ dị ka idobe iri nnu ala (nchekwa nke 6g kwa ụbọchị). A na-enyekwa ndị chọrọ itinye mgbanwe ndụ na njikwa ha nri DASH (Ụzọ nri iji kwụsị nrụgide ọbara). Nri DASH na-akwado iri mkpụrụ osisi, akwụkwọ nri, kọfị, na anụ dị nro, na belata oriri nri a na-emepụta. Ime ihe ntụrụndụ nkeji iri atọ kwa izu atọ ma ọ bụ anọ kwa izu ka achọpụtara iji nyere aka.

Ụzọ ọgwụgwọ ọgwụ: Ijikwa nrụgide ọbara site n’ịgwọ ọgwụ bụkarị nkwa ndụ niile. Ụfọdụ ụdị ọgwụgwọ anti-hypertensives na-arụ ọrụ site n’ụzọ dị iche iche ma nwere ike inwe mmetụta ọjọọ pụrụ iche. Yabụ, mgbe ị malitere ọgwụgwọ anti-hypertensives, kwurịta mmetụta ọjọọ ọ bụla ị hụrụ na onye na-elekọta gị n’ahụike ka emegharị ihe dị mkpa iji kwekọọ na mkpa gị pụrụ iche.

Mkpebi

Nrụgide Ọbara bụ ọrịa a na-ahụkarị nke na-adịkarịghị egosi akara ma ọ bụ ihe ịrịba ama, mana ọ nwere ike ịkpata ihe mgbu siri ike ma ọ bụ ọnwụ. Yabụ, ọ dị mkpa ka ewere usoro iji gbochie, chọpụta, ma ọ bụ jikwaa ya.